Μία πολύ ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη δουλειά εκδόθηκε πριν από λίγες μέρες στα Γιάννενα από τις εκδόσεις Δώτιον.Ο Νίκος Ψημμένος Ομότιμος Καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εξέδωσε το βιβλίο του «Για τον Ρήγα» με δοκίμια για τον μεγάλο επαναστάτη. Παράλληλα, το καλλιτεχνικό alter ego του, ο Νίκος Ποταμίτης, εξέδωσε και μία ξεχωριστή συλλογή με ποιήματα πάλι «Για τον Ρήγα».
Γιατί είναι και ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη αυτή η έκδοση; Γιατί πέρα από την προσέγγιση του έργου, κυρίως του ποιητικού του στον «Θούριο», ο συγγραφέας παρουσιάζει μία εμπεριστατωμένη σύνοψη της αποτύπωσης της μορφής του Ρήγα, μία θεώρηση των απεικονίσεών του από το 1824 ήδη όταν μια προσωπογραφία του κόσμησε την έκδοση των «Επιστολών ενός αυτόπτη μάρτυρα της ελληνικής Επανάστασης» ενός αγνώστου συγγραφέα.
Βασικό ζητούμενο της ενασχόλησης με τις απεικονίσεις «παραμένει η αποκάλυψη της συμβολής κάθε απεικόνισης ή και του συνόλου των απεικονίσεων στη σφυρηλάτηση της αυτοσυνειδησίας των Ελλήνων τόσο του 19ου όσο και του 20ου αιώνα, με άλλα λόγια: Η χρήση της μορφής του Ρήγα στη σταθερή και βαθμιαία εντεινόμενη προσπάθεια της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας της χώρας μας για τη δημιουργία ενός ενιαίου και κατά το δυνατόν αδιάσπαστου εθνικού όλου από τα πρώτα κιόλας χρόνια της ίδρυσης του νεοελληνικού κράτους», γράφει ο συγγραφέας.Συλλέκτης ο ίδιος ο Ψημμένος σπάνιων εκδόσεων και αθόρυβος ευεργέτης πολλών βιβλιοθηκών, έχοντας πλήρη θεώρηση της ελληνικής τυπογραφίας, εστιάζει και στις λαϊκές εκδόσεις και εντοπίζει τον Ρήγα σε εξώφυλλά σχολικών βιβλίων, περιοδικών ακόμα και σπιρτόκουτων με κάθε τύπωμα «να συμβάλλει ακόμη – έστω και έμμεσα- στην αφύπνιση, στη διατήρηση και στην ανάπτυξη της ιστορικής συνείδησης πολλών Νεοελλήνων».
Λεπτομερής, προσεκτικός, με στιβαρή επιστημονική μεθοδολογία ο Νίκος Ψημμένος, αποκαλύπτει όχι τόσο τις απεικονίσεις του Ρήγα, όσο τους κόσμους που αποκαλύπτονται πίσω από αυτούς. Χαρακτηριστική η αναφορά στην απεικόνιση που υπάρχει στο εξώφυλλο του περιοδικού «Ηπειρωτικά Νιάτα», οργάνου της ΕΠΟΝ Ηπείρου το 1944. Ο συγγραφέας σχολιάζει όλες τις συμπαραδηλώσεις αυτής της απεικόνισης, χωρίς να αποφεύγει κι έναν προσωπικό τόνο από τις δικές του Κατοχικές μνήμες, όταν και πρωτακούει για τον Ρήγα στη Θεσσαλία σε μια συνταύτιση με το πατριωτικό όραμα της απελευθέρωσης.
Αξιοπρόσεκτη και η εισαγωγή στο πρώτο δοκίμιο, όταν σχολιάζει το στίχο του Θούριου «Ως πότε παλικάρια», γράφοντας ότι «θα μπορούσε κάλλιστα να ερμηνευτεί ακόμη και με όρους της σύγχρονής μας υπαρξιακής φιλοσοφικής σκέψης».
Το «Ως πότε…» είναι μια φράση που εύκολα γίνεται αντιληπτή από όσους βιώνουν τα υπαρξιακά αδιέξοδα που ανέδειξε η οικονομική κρίση του καιρού μας. Και είναι χαρακτηριστικό των σημαντικών στιγμών του Λόγου ότι αφήνουν χλωρό έδαφος για αναγνώσεις σε κάθε εποχή.
Το βιβλίο «Για τον Ρήγα» θα αποτελέσει σημείο αναφοράς στο μέλλον, για τη μελέτη του Έλληνα εκείνου που ονειρεύτηκε μια βαλκανική πατρίδα χωρίς ζυγούς και εξουσίες.
Ο Νίκος Ψημμένος με πλούσιο επιστημονικό έργο πίσω του στο χώρο της Φιλοσοας αλλά και με ισχυρή ερευνητική κληρονομιά που συμπυκνώνεται στη δημιουργία του Κέντρου Ερευνών Νεοελληνκής Φιλοσοφίας (ΚΕΝΕΦ) το οποίο και συνεχίζει να λειτουργεί στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, συνεχίζει να προσφέρει στα Γράμματα, ακολουθώντας πλέον, πιο προσωπικές διαδρομές, στοχεύοντας όμως πάντα στο δημόσιο Λόγο και στην συναντίληψη των ταυτοτήτων που ορίζουν τους Έλληνες.
Καθ’ οδόν με τον Ρήγα
Οι προσωπικές διαδρομές του Νίκου Ψημμένου που σημειώσαμε, εκφράστηκαν τα τελευταία χρόνια με μια σειρά ποιητικών συλλογών που εκδίδονται σε γιαννιώτικα τυπογραφεία υπό το όνομα Νίκος Ποταμίτης. Το ψευδώνυμο παραπέμπει στη γενέτειρα εκ πατρός Ποταμιά Λάρισας και υπογράφει μια ροή ευαίσθητων, προσωπικών ποιημάτων με χαρακτηριστικό την αναζήτηση της ταυτότητας και της διαμόρφωσης του είναι μέσα στο χρόνο- ιστορικό και ιδιωτικό. Τα νέα ποιήματα «Για τον Ρήγα» στηρίζονται στη ζωή του Βελεστιλή όπως αυτή ενέπνευσε τον ποιητή και αποκαλύπτουν την προσωπική «εμπλοκή» του συγγραφέα με τη «καθ’ οδόν» πορεία του μεγάλου επαναστάτη.
http://www.epirusonline.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=7623:2011-04-22-22-10-18&catid=36:top-news
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου