Όχι άλλη κόντρα στην ανάπτυξη

Ένα σημαντικό θέμα που απασχολεί αυτό τον καιρό τους Θεσπρωτούς- άρχοντες και αρχόμενους- αφόρα την διέλευση του Ελληνοιταλικού αγωγού φυσικού αερίου από τη Θεσπρωτία.
Ένα σημαντικό έργο προϋπολογισμού 1,5 δις ευρώ, που θα συμβάλει στην ανάπτυξη της περιοχής- την αξία του οποίου δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς εύκολα.

Το έργο έπρεπε να είχε αρχίσει εδώ και τέσσερα (4) χρόνια αλλά το καθυστερούν οι αντιδράσεις κατοίκων της Πέρδικας και ντόπιων περιβαλλοντολόγων- με εισαγωγικά και μη.

Σήμερα κινδυνεύει να χαθεί και να περάσει από άλλο κράτος, όπως τόνισαν υπεύθυνοι της ΔΕΠΑ- της κρατικής αυτής εταιρίας που το διαχειρίζεται.
Τους φόβους και τις αντιδράσεις των κατοίκων της Πέρδικας, που εστιάζονται στην υποβάθμιση της τουριστικής τους περιοχής, θέλησε να αμβλύνει η ΔΕΠΑ.
Γι’ αυτό το σκοπό κάλεσε φορείς να επισκεφθούν τις εγκαταστάσεις της στο Σιδηρόκαστρο και στην Μεσημβρία- μέσα στον ιστό της πόλης της Θεσσαλονίκης.

Την πρόσκληση αποδέχθηκαν και πήγαν, τόσο ο Δήμαρχος Ηγουμενίτσας κ. Κάτσινος κι ο Σύμβουλος της Πέρδικας κ. Παππάς, όσο και πλήθος Ηπειρωτών δημοσιογράφων.
Οι εντυπώσεις που αποκόμισαν, όλοι σχεδόν από τους συμμετέχοντες σε αυτή την εμπεριστατωμένη ενημέρωση, αποτυπώθηκε στον τοπικό τύπο και είναι σαφώς καταλυτική υπέρ της πραγματοποίησης του έργου.
Όποιες διαφοροποιήσεις έχουν να κάνουν με τα αντισταθμιστικά οφέλη για την περιοχή, τη Θεσπρωτία και την Ήπειρο.
Σήμερα η Ήπειρος και ειδικότερα η Θεσπρωτία, είναι από τις πιο υστερημένες αναπτυξιακά περιοχές της Ελλάδας.
Ευθύνες γι’ αυτό, πέρα από τις ευθύνες της γεωγραφικής θέσης και των σχεδιασμών της κεντρικής εξουσίας, έχει και η τοπική κοινωνία.

Κάποιες από τις τοπικές ευθύνες προσμετρούνται εύκολα αν συνοψίσει κανείς τις οργανωμένες αντιδράσεις που έχουν σημειωθεί ως τώρα και τα αποτελέσματα, από τα έργα που υλοποιήθηκαν- με θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα.
Μεταξύ των αντιδράσεων που καταγράφηκαν κατά καιρούς ήταν: για την μόλυνση του Καλαμά, για τα μεγάλα ξενοδοχεία (Robison κ.α.), για το λιμάνι Ηγουμενίτσας, για την Εγνατία, για τις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας, για το τελωνείο Μαυροματίου, για το υδροηλεκτρικό Καλαμά στο Ράϊ, για το ΧΥΤΑ Κορύτιανης, για τα Πετρέλαια Λουρίδας, για το υδροηλεκτρικό Καλαμά στη Μπολιάνα κ.α.
Τα περισσότερα από τα παραπάνω υλοποιήθηκαν και κανείς δεν μιλάει πλέον αρνητικά, αφού η ωφελιμότητα τους είναι αποστομωτική.
Η μόνη κινητοποίηση που δικαίωσε όντως τις αντιδράσεις της Θεσπρωτικής κοινωνίας ήταν η καθολική, ενάντια στην μόλυνση του Καλαμά.Mε όλα αυτά αναρωτιέται κανείς και δικαιολογημένα, υπάρχει τέτοια οικολογική ευαισθησία στους Θεσπρωτούς;

Δυστυχώς όμως, δεν είναι έτσι. Το τι ανέκδοτα ακούσαμε και είδαμε δημοσιευμένα.
Το τι κόντρες αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν, δημοτικοί άρχοντες κλπ φορείς δεν λέγεται.
Τι να φταίει αλήθεια;
ΜΗΠΩΣ ΦΤΑΙΕΙ Η ΝΟΟΤΡΟΠΙΑ ΜΑΣ;
Μια κληρονομημένη νοοτροπία που αδυνατούμε να απορρίψουμε;
Γιατί, αν ανατρέξει κανείς στην πρόσφατη τοπική ιστορία κάτι τέτοιο μπορεί να συμπεράνει.
Π.χ. δεν ξέρω πόσα χρόνια πέρασαν για να συνηθίσουν την θάλασσα, οι ορεσίβιοι κάτοικοι που εποίκησαν τα παράλια της Θεσπρωτίας.

Τα γεγονότα του καιρού εκείνου μοιάζουν ανέκδοτα και σε αυτούς τους ίδιους που μετοίκησαν και σώθηκαν ενώ όσοι παρέμειναν στα βουνά- ρήμαξαν!
Eπίσης, δεν ξέρω γιατί οι ορεσίβιοι συμπατριώτες μας δεν φύτευαν ένα οπορωφόρο δένδρο στον κήπο τους παρά ορμούσαν στο μοναδικό οπορωφόρο του χωριού- όπως μαρτυρούν οι παλιοί!
Ξέρω όμως πως αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία της Ηπείρου, θα διαπιστώσει πως ανάπτυξη στην περιοχή σημειώνεται μόνο στα χρόνια του Αλή Πασά!
Έργα υποδομής, ανάπτυξη των τεχνών, του εμπορίου, των γραμμάτων κλπ.

Αλή, ο ¨τύραννος¨, φαντάζομε δεν οπισθοχωρούσε στις αντιδράσεις, προκειμένου να κάνει ένα έργο το οποίο κατά την γνώμη των συμβούλων του (και είχε πολλούς και σπουδαίους) θα έφερνε ευημερία στους υπηκόους του και ¨παράδες¨ σ’ αυτόν.
Τα χειρότερα όμως δείγματα της τοπικής νοοτροπίας μας τα παρουσιάζει μια περιγραφή του 1814 περίπου, του γιατρού Πουκεβιλ- πρέσβη της Γαλλίας στην αυλή του Αλή Πασά.
(Απόσπασμα από το βιβλίο του ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ – ΗΠΕΙΡΟΣ- Στις σελίδες 110-111, ο Πουκεβιλ αναφέρεται στην πανούκλα που χτύπησε την πόλη των Φιλιατών στα 1814, την οποία είχε προβλέψει):
«....είχα βρεθεί πολλές φορές ανάμεσα τους και δεν αρνήθηκα να τους προσφέρω ιατρικές πληροφορίες και συμβουλές, κυρίως όταν απειλήθηκαν να εξοντωθούν από την πανούκλα. Ο ίδιος ο Αλή πασάς με είχε εξουσιοδοτήσει να τους επισημάνω τον κίνδυνο που τους απειλούσε. Το καθήκον μου με ανάγκασε να βρίσκομαι στο τόπο τους, για να προστατέψω την δημόσια υγεία της Κέρκυρας, που είχε καθημερινές επαφές με αυτή την περιοχή. Είχα συνάξει τους γέροντες και όσους από τους σημαντικούς της πόλης βρίσκονταν εκεί και... τους υπέδειξα να ιδρύσουν ένα λοιμοκαθαρτήριο με μικρή δαπάνη. Εκεί που κουβεντιάζαμε ένας από αυτούς τους παράφρονες που προβάλουν πάντα το κύρος του ουρανού για να βασανίζουν τους ανθρώπους πάνω στη γη, φώναξε: Αδέρφια μου, φυλαχτείτε από αυτά που μας λέει ο χριστιανός.
Όχι, δεν μας χρειάζονται εμάς καινούριες ιδέες. Αφήστε τες να τις έχουν οι Φράγκοι. Εμείς ας διατηρήσουμε εκείνες που μας άφησαν οι πρόγονοι μας και τις αρχές της θρησκείας μας. Μας φτάνουν αυτά. Να ξέρετε, η πανούκλα έρχεται από το Θεό, που από την αιωνιότητα όρισε τη μοίρα του κόσμου. Το να θελήσουμε τώρα εμείς, ακούγοντας αυτόν τον χριστιανό, να οριοθετήσουμε την εξέλιξη του, είναι σαν να αντιτασσόμαστε στη θεία πρόνοια.
Τι είναι η πανούκλα αδέλφια μου; Είναι μια από τις 360 πύλες του Παραδείσου που πέφτει και που ο καθένας από εμάς οφείλει να προσπαθήσει να σηκώσει και πάλι. Στο κακό αυτό πρέπει να σταθούμε όρθιοι και μπροστά και όχι, όπως οι Φράγκοι, πίσω από τα κάγκελα του λοιμοκαθαρτηρίου. Αν αυτή η πανούκλα έρθει, πάει να πει πως το πεπρωμένο ήταν να έρθει...ο δερβίσης αυτός γυρόφερνε τα μάτια του, που σπίθιζαν από θυμό. Οι παρευρισκόμενοι χειροκρότησαν το λόγο του.
Αποτέλεσμα, με διώξανε και ένα μήνα μετά η επιδημία εισέβαλε στους Φιλιάτες. Σε λιγότερο από μια βδομάδα η μόλυνση μεταδόθηκε σε όλες τις συνοικίες της πόλης. Ολόκληρες οικογένειες χάθηκαν μέσα σε μια μέρα και οι ζωντανοί δεν επαρκούσαν πλέον να θάβουν τους νεκρούς... Τέλος από 2.800 άτομα κάθε ηλικίας και φύλου τον Ιούνιο του 1814, εκατόν δέκα μέρες μετά την εισβολή της επιδημίας δεν είχαν μείνει στην πόλη παρά μόνο 130 άτομα, που και εκείνα από τους πόνους έμοιαζαν σαν να τα είχε κυριεύσει μια βλακεία και αναισθησία ζωής. Οι Φιλιάτες κείτεται τώρα σε ερείπια...».

Δεν θέλω να πιστεύω πως παραμένουμε ίδιοι, πως κουβαλάμε την ίδια νοοτροπία που δείχνουν τα παραπάνω ιστορικά στοιχεία. Αλλά, από την άλλη, δεν νομίζω πως απέχουν και πολύ οι σημερινές συμπεριφορές ορισμένων.
Οι τοπικοί πολιτικοί άνδρες πρέπει να παίρνουν την ευθύνη και να την παλεύουν, όπως ο Δήμαρχος Ηγουμενίτσας κ.α. Ακόμη και όσοι τοπικοί πολιτικοί άνδρες είναι σήμερα εκτός εξουσίας, δεν πρέπει να παραμένουν σιωπηλοί και να είναι… με όλους.

Τέλος, θεωρώ πως σήμερα, ένα μεγάλο μέρος της Θεσπρωτικής κοινωνίας θέλει την ανάπτυξη. Θέλει τα παιδιά της να μπορούν να βρουν δουλεία στον τόπο τους.
Βλέπει την αλήθεια, βλέπει την υστέρησή μας και κάποιους από τους λόγους που βαρύνουν εμάς τους ίδιους- όμως παραμένει σιωπηλή.
Αν όντως αγαπά τον τόπο της πρέπει να βρει το κουράγιο να αντιδράσει στη στείρα άρνηση της εξέλιξης, που υποκινούν συνήθως δυο- τρεις ¨δερβίσηδες¨ - οι οποίοι- αντί να στηρίζονται στο ¨κισμέτ¨- όπως στην ιστορία του Πουκεβιλ- στερούν από τη Θεσπρωτία την ανάπτυξη και εμπαίζουν την όποια περιβαλλοντική μας ευαισθησία.

Γιώργος Κώτσης