70 χρόνια μετά την αυτοκτονία του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ
Τον Άρη Βελουχιώτη θα τιμήσει στην Άρτα, η ηγεσία του ΚΚΕ, 70 χρόνια μετά την αυτοκτονία του. Τη μνήμη του πρωτοκαπετάνιου του ΕΛΑΣ θα τιμήσει στο σημείο που άφησε την τελευταία του πνοή στη Μεσούντα Άρτας, ο γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας.
Το Σάββατο 20 Ιουνίου ο Δ. Κουτσούμπας θα μιλήσει σε εκδήλωση για τον Άρη Βελουχιώτη, στην πλατεία Σκουφά, στην πόλη της Άρτας, ενώ το πρωί της επομένης στις Μελάτες Άρτας, θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο των μαχητών του ΔΣΕ και στη συνέχεια στη Μεσούντα Άρτας, θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο του Αρη, ενώ θα ακολουθήσει σύντομο αφιέρωμα στον Καπετάνιο του ΕΛΑΣ.
Ο Αρης Βελουχιώτης, θρύλος της εαμικής εθνικής αντίστασης, τέσσερις μήνες μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, αυτοκτονούσε στη χαράδρα του Φάγγου στη Μεσούντα Αρτας περιτριγυρισμένος από παρακρατικές ομάδες και άνδρες του 118ου Τάγματος Εθνοφυλακής, έχοντας στο πλευρό του το πρωτοπαλίκαρό του Τζαβέλλα.
Η πολιτική αποκατάσταση του Άρη από το ΚΚΕ
Στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, 1918-1949, Α' τόμος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 517, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
Ο Αρης Βελουχιώτης αντιτάχθηκε στη Συμφωνία της Βάρκιζας και τη χαρακτήρισε λαθεμένη. Στο διάστημα Φεβρουάριος - Απρίλιος 1945 ανέλαβε με δική του ευθύνη πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση νέου αντάρτικου στρατού, παρά την αντίθετη απόφαση του ΚΚΕ. Η 11η Ολομέλεια της ΚΕ (Απρίλιος 1945) διέγραψε τον Αρη και τον αποκήρυξε, δίχως να δώσει την απόφαση στη δημοσιότητα.
Στις 16 Ιουνίου 1945, την ημέρα που ο Αρης αυτοκτόνησε περικυκλωμένος από τον αστικό στρατό, στον «Ριζοσπάστη» δημοσιεύτηκε η ανακοίνωση του ΠΓ που κατήγγειλε τον Βελουχιώτη, κάνοντας αναφορά και στην απόφαση της 11ης Ολομέλειας.
Τρεις μέρες μετά την αυτοκτονία του, στις 19 Ιουνίου 1945, ο «Ριζοσπάστης» σε άρθρο με τίτλο «ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ» έγραψε για τον Αρη: «Ο τόσο τραγικός θάνατος του Αρη Βελουχιώτη προκαλεί θλίψη ανάμεσα στους πραγματικούς πατριώτες, αγωνιστές της εθνικής ιδέας. Γιατί ανεξάρτητα από τη θέση που πήρε μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, θέση που αντικειμενικά εξυπηρετούσε την αντίδραση, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να ξεχνάει κανείς ότι ο Αρης Βελουχιώτης ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του αγώνα της Αντίστασης και από τους πρωταθλητές στην οργάνωση του αντάρτικου κινήματος...».
Μετά το θάνατο του Αρη και μέχρι την 7η Ολομέλεια της ΚΕ (1950) το ΚΚΕ δεν είχε τοποθετηθεί εναντίον της Συμφωνίας της Βάρκιζας και την αποκαλούσε «αναγκαίο ελιγμό».
Το Μάρτιο του 1962 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Νέος Κόσμος» άρθρο μέλους του τότε ΠΓ, στο οποίο γινόταν λόγος για αποκατάσταση σειράς στελεχών του ΚΚΕ, ανάμεσά τους και του Αρη. Το άρθρο ανέφερε:
«Η ΚΕ ακύρωσε αποφάσεις της παλιάς καθοδήγησης για διαγραφή ή καθαίρεση μελών της ΚΕ, που αποδείχτηκαν αβάσιμες και αδικαιολόγητες. Ταυτόχρονα αποκατέστησε τη μνήμη των συντρόφων [...] Αρη Βελουχιώτη [...] κ.ά.».
Σχετική απόφαση δεν έχει βρεθεί στο Αρχείο του ΚΚΕ.
Γενικότερα, από την αρχή της δεκαετίας του 1960 και περισσότερο μετά το παραπάνω δημοσίευμα, εκ μέρους του Κόμματος υπήρξαν πράξεις πολιτικής αποκατάστασης του Αρη, που ουσιαστικά απέρριπταν τις κατηγορίες σε βάρος του ως προβοκάτορα κ.ά.
Αυτό αποτυπώνεται και στον Α' τόμο Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, 1918-1949, που γράφει: Ο Αρης ζυμωμένος και ατσαλωμένος στο ΚΚΕ και στο λαϊκό κίνημα αναδείχτηκε με την ηρωική δράση του, σε ατρόμητο πολεμιστή και σε γνήσιο λαϊκό ηγέτη. Η τραγική θυσία του συγκίνησε βαθιά τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και όλους τους πατριώτες»*.
Το 2011, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ αποφασίζει την επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Αρη Βελουχιώτη και θεωρεί ότι είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Παράλληλα η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη σημειώνει ότι η διαφωνία του Αρη με τη Συμφωνία της Βάρκιζας δε δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του Κόμματος και την παραβίαση από αυτόν της κομματικής πειθαρχίας, καθώς και την αξιοποίηση από τον Αρη της φήμης και του σεβασμού που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας.
Το Σάββατο 20 Ιουνίου ο Δ. Κουτσούμπας θα μιλήσει σε εκδήλωση για τον Άρη Βελουχιώτη, στην πλατεία Σκουφά, στην πόλη της Άρτας, ενώ το πρωί της επομένης στις Μελάτες Άρτας, θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο των μαχητών του ΔΣΕ και στη συνέχεια στη Μεσούντα Άρτας, θα καταθέσει στεφάνι στο μνημείο του Αρη, ενώ θα ακολουθήσει σύντομο αφιέρωμα στον Καπετάνιο του ΕΛΑΣ.
Ο Αρης Βελουχιώτης, θρύλος της εαμικής εθνικής αντίστασης, τέσσερις μήνες μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, αυτοκτονούσε στη χαράδρα του Φάγγου στη Μεσούντα Αρτας περιτριγυρισμένος από παρακρατικές ομάδες και άνδρες του 118ου Τάγματος Εθνοφυλακής, έχοντας στο πλευρό του το πρωτοπαλίκαρό του Τζαβέλλα.
Η πολιτική αποκατάσταση του Άρη από το ΚΚΕ
Στο Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, 1918-1949, Α' τόμος, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», σελ. 517, αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
Ο Αρης Βελουχιώτης αντιτάχθηκε στη Συμφωνία της Βάρκιζας και τη χαρακτήρισε λαθεμένη. Στο διάστημα Φεβρουάριος - Απρίλιος 1945 ανέλαβε με δική του ευθύνη πρωτοβουλίες για τη συγκρότηση νέου αντάρτικου στρατού, παρά την αντίθετη απόφαση του ΚΚΕ. Η 11η Ολομέλεια της ΚΕ (Απρίλιος 1945) διέγραψε τον Αρη και τον αποκήρυξε, δίχως να δώσει την απόφαση στη δημοσιότητα.
Στις 16 Ιουνίου 1945, την ημέρα που ο Αρης αυτοκτόνησε περικυκλωμένος από τον αστικό στρατό, στον «Ριζοσπάστη» δημοσιεύτηκε η ανακοίνωση του ΠΓ που κατήγγειλε τον Βελουχιώτη, κάνοντας αναφορά και στην απόφαση της 11ης Ολομέλειας.
Τρεις μέρες μετά την αυτοκτονία του, στις 19 Ιουνίου 1945, ο «Ριζοσπάστης» σε άρθρο με τίτλο «ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ» έγραψε για τον Αρη: «Ο τόσο τραγικός θάνατος του Αρη Βελουχιώτη προκαλεί θλίψη ανάμεσα στους πραγματικούς πατριώτες, αγωνιστές της εθνικής ιδέας. Γιατί ανεξάρτητα από τη θέση που πήρε μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας, θέση που αντικειμενικά εξυπηρετούσε την αντίδραση, δεν μπορεί και δεν επιτρέπεται να ξεχνάει κανείς ότι ο Αρης Βελουχιώτης ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του αγώνα της Αντίστασης και από τους πρωταθλητές στην οργάνωση του αντάρτικου κινήματος...».
Μετά το θάνατο του Αρη και μέχρι την 7η Ολομέλεια της ΚΕ (1950) το ΚΚΕ δεν είχε τοποθετηθεί εναντίον της Συμφωνίας της Βάρκιζας και την αποκαλούσε «αναγκαίο ελιγμό».
Το Μάρτιο του 1962 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Νέος Κόσμος» άρθρο μέλους του τότε ΠΓ, στο οποίο γινόταν λόγος για αποκατάσταση σειράς στελεχών του ΚΚΕ, ανάμεσά τους και του Αρη. Το άρθρο ανέφερε:
«Η ΚΕ ακύρωσε αποφάσεις της παλιάς καθοδήγησης για διαγραφή ή καθαίρεση μελών της ΚΕ, που αποδείχτηκαν αβάσιμες και αδικαιολόγητες. Ταυτόχρονα αποκατέστησε τη μνήμη των συντρόφων [...] Αρη Βελουχιώτη [...] κ.ά.».
Σχετική απόφαση δεν έχει βρεθεί στο Αρχείο του ΚΚΕ.
Γενικότερα, από την αρχή της δεκαετίας του 1960 και περισσότερο μετά το παραπάνω δημοσίευμα, εκ μέρους του Κόμματος υπήρξαν πράξεις πολιτικής αποκατάστασης του Αρη, που ουσιαστικά απέρριπταν τις κατηγορίες σε βάρος του ως προβοκάτορα κ.ά.
Αυτό αποτυπώνεται και στον Α' τόμο Δοκιμίου Ιστορίας του ΚΚΕ, 1918-1949, που γράφει: Ο Αρης ζυμωμένος και ατσαλωμένος στο ΚΚΕ και στο λαϊκό κίνημα αναδείχτηκε με την ηρωική δράση του, σε ατρόμητο πολεμιστή και σε γνήσιο λαϊκό ηγέτη. Η τραγική θυσία του συγκίνησε βαθιά τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης και όλους τους πατριώτες»*.
Το 2011, η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη του ΚΚΕ αποφασίζει την επίσημη πολιτική αποκατάσταση του Αρη Βελουχιώτη και θεωρεί ότι είχε δίκιο ως προς την εκτίμηση που έκανε για τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Παράλληλα η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη σημειώνει ότι η διαφωνία του Αρη με τη Συμφωνία της Βάρκιζας δε δικαιώνει τη στάση του απέναντι στη συλλογική θέση του Κόμματος και την παραβίαση από αυτόν της κομματικής πειθαρχίας, καθώς και την αξιοποίηση από τον Αρη της φήμης και του σεβασμού που είχε κατακτήσει την προηγούμενη περίοδο ως καπετάνιος του ΕΛΑΣ και στέλεχος του ΚΚΕ. Η στάση του αυτή, που αποτέλεσε ρήξη με τη θεμελιώδη αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δεν καθιστά δυνατή τη μετά θάνατο αποκατάσταση και της κομματικής του ιδιότητας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου