Τη λεία του από εκείνο το ταξίδι - που ήταν προγραμματισμένο για λίγους μήνες και κατέληξε να διαρκέσει δύο χρόνια - αποφάσισε να ξεδιαλέξει ο Κωνσταντίνος Μάνος, ο φωτογράφος με τις ελληνικές ρίζες ο οποίος γεννήθηκε στην Κολούμπια της Νότιας Καρολίνας των Ηνωμένων Πολιτειών, έχει συνεργαστεί με μεγάλα περιοδικά όπως το «Εσκουάιερ», το «Λάιφ» και το «Λουκ» και έχει δει τη δουλειά του να εκτίθεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης και στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστόνης.
Επί δύο χρόνια τύπωνε και προσπαθούσε να εντοπίσει μέσα στα καρέ του πού συναντιόταν η Ελλάδα που είχε ονειρευτεί με εκείνη που πραγματικά είχε συναντήσει. Και τελικά από τις 320 αργυροτυπίες του, επέλεξε τις 112 που θεωρούσε πιο πολύτιμες, πιο όμορφες και πιο χαρακτηριστικές για ό,τι σήμαινε για εκείνον Ελλάδα και τις περιέλαβε στην έκδοση «Α Greek Portfolio».
Οι υπόλοιπες 208 εκτυπώσεις μπήκαν σε ένα κουτί και ξεχάστηκαν με το πέρασμα του χρόνου.
Σήμερα, μισό αιώνα αργότερα, ο Κωνσταντίνος Μάνος επιστρέφει ακόμη μία φορά στα πάτρια. Μόνο που αυτήν τη φορά αποφασίζει να ξεθάψει εκείνο το κουτί με όσα τον είχαν μεν γοητεύσει αλλά δεν είχε αποφασίσει να συμπεριλάβει στην έκδοση για την Ελλάδα. Εικόνες μοναδικές από μια χώρα που άλλαξε δραματικά. Πρόσωπα που δεν ζουν, συνήθειες που εξαφανίστηκαν, τόποι που αλλοιώθηκαν στο όνομα της ανάπτυξης. Τις ξανακοίταξε και αποφάσισε πως ήρθε η ώρα να τις μοιραστεί με όσους αγαπούν τη δουλειά του, με όσους νοσταλγούν μια Ελλάδα που χάθηκε, όσους θέλουν να γνωρίσουν μια Ελλάδα που δεν πρόλαβαν να ζήσουν.
Αυτές τις φωτογραφίες που δεν είχαν την τύχη να ταξιδέψουν στο Ινστιτούτο Τέχνης στο Σικάγο και στην Εθνική Βιβλιοθήκη στο Παρίσι όπως εκείνες του Greek Portfolio - λεύκωμα που κυκλοφόρησε το 1972 και απέσπασε διεθνείς διακρίσεις - αποφάσισε να παρουσιάσει και να δωρίσει στο Μουσείο Μπενάκη. Και για πρώτη φορά να τις μοιραστεί με το ευρύ κοινό μέσα από μια πολυτελή έκδοση 120 σελίδων στην οποία περιλαμβάνονται περισσότερες από 100 φωτογραφίες και η οποία θα κυκλοφορήσει αύριο με «τα ΝΕΑ Σαββατοκύριακο».
ΟΙ ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ. Γιατί αποφάσισε να παρουσιάσει τώρα ένα ενδεικτικό σύνολο της ασπρόμαυρης δουλειάς του στην Ελλάδα της κρίσης; «Διότι είναι σημαντικό να μην ξεχάσετε την έννοια του χωριού. Μακάρι να μπορούσε να υπάρχει μια μόνιμη έκθεση με φωτογραφίες και αντικείμενα που να θυμίζει τις αξίες του», έλεγε πρόσφατα σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ».
«Ταπεινή ευχή μου είναι οι φωτογραφίες μου από την ελληνική ύπαιθρο να αντέξουν στον χρόνο και να υπενθυμίζουν σε όλους τους Ελληνες τις ρίζες μας και τις αξίες που κουβαλάμε από τα χωριά των προγόνων μας», επισημαίνει άλλωστε και στον πρόλογο της έκδοσης που θα κυκλοφορήσει αύριο με «τα ΝΕΑ».
Συνεργάτης του μεγάλου ειδησεογραφικού πρακτορείου Μάγκνουμ, ο Κωνσταντίνος Μάνος τη μια στιγμή κάλυπτε την επικαιρότητα, η οποία δεν στερούνταν έντασης, και την άλλη πατούσε το κλείστρο και ο φακός του είχε συλλάβει εικόνες γεμάτες ποίηση και ομορφιά, καθώς δάσκαλό του θεωρεί τον Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Ποιο ήταν το μυστικό του;
«Είχα πάντα δύο σάκους. Στον έναν είχα μηχανές και φακούς τελευταίας τεχνολογίας. Ηταν ο επαγγελματικός. Στον άλλο είχα μια Λάικα και μερικούς μικρότερους φακούς. Ηταν ο προσωπικός μου. Με αυτόν έκανα τα ταξίδια μου και τις καλύτερες δουλειές μου. Εχω δουλέψει για μεγάλες εταιρείες, περιοδικά... Οι φωτογραφίες εκείνες ήταν άχρηστες, όμως. Δεν είχαν αξία εκτός της έκδοσης για την οποία έγιναν», υποστηρίζει.
Η έκθεση στο Μπενάκη
Μια γενναία δόση της δουλειάς του Κωνσταντίνου Μάνου παρουσιάζεται αυτή την περίοδο και έως τις 25 Αυγούστου στο Μουσείο Μπενάκη (Κουμπάρη 1), στην έκθεση «A Greek Portfolio/50 χρόνια μετά», την οποία επιμελείται ο εκπρόσωπος του πρακτορείου Μάγκνουμ στην Ελλάδα Γιάννης Δήμου. Στην έκθεση φιλοξενούνται τόσο μεγάλες εκτυπώσεις από την έκδοση του 1972 όσο και μικρότερες από την ίδια σειρά που δεν είχαν ποτέ παρουσιαστεί και συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση των «ΝΕΩΝ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου