Το ναζιστικό αποτύπωμα στη γερμανική Δικαιοσύνη

Πριν από λίγες ημέρες, στις 10 Οκτωβρίου, παρουσιάστηκε στο Βερολίνο ο «φάκελος Ρόζενμπουργκ». Μια αποκαλυπτική έρευνα που πιστοποιεί, έπειτα από μελέτη τεσσάρων ετών και ενδελεχή ανάλυση ντοκουμέντων, πως πολλοί δικαστικοί του ναζιστικού καθεστώτος παρέμειναν εν υπηρεσία και μετά το 1945, τη χρονολογία δηλαδή της πτώσης του Χίτλερ. Η επιτροπή των ιστορικών που υπογράφει την έρευνα δηλώνει, και επίσημα, «πόσο ναζιστικό ήταν το γερμανικό υπουργείο Δικαιοσύνης τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια».


Σύμφωνα με τα αποσπάσματα, λοιπόν, που προδημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, στο υπουργείο Δικαιοσύνης της Βόννης, της μεταπολεμικής δηλαδή πρωτεύουσας της Δυτικής Γερμανίας, το οποίο στεγαζόταν στη βίλα Ρόζενμπουργκ (εξ ου και η ονομασία της υπόθεσης), το 77% των ανώτερων διοικητικών υπαλλήλων που επιφορτίστηκαν με την έρευνα ναζιστικών εγκλημάτων –παραπάνω από τρεις τους τέσσερις δηλαδή– είχαν υπάρξει μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος της Γερμανίας (NSDAP).

Με έναυσμα την «περίπτωση Ντρέερ», ο Μάνφρεντ Γκερτεμάκερ, μέλος της επιτροπής και καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Πότσδαμ, αναφέρει πως οι «σκοτεινές» σταδιοδρομίες στη μεταπολεμική Γερμανία ήταν αναρίθμητες. Σε ορισμένα δε τμήματα του υπουργείου, κατά τον ίδιο, όλοι είχαν ναζιστικό παρελθόν.

Από 170 νομικούς που, μετά τον πόλεμο, εργάζονταν σε ηγετικές θέσεις, οι 90 είχαν διατελέσει μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος και 34 εξ αυτών ήταν μέλη της παραστρατιωτικής οργάνωσης SA.

Το 77% των ανώτερων στελεχών του γερμανικού υπουργείου Δικαιοσύνης είχαν υπάρξει μέλη του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος (wikipedia.com)

Τι εστί «περίπτωση Ντρέερ»; Πρώτα ήταν εισαγγελέας σε ειδικό δικαστήριο στο Ινσμπρουκ, στη συνέχεια ανώτερος υπάλληλος στο υπουργείο Δικαιοσύνης της νεαρής ακόμα Δυτικής Γερμανίας, όπου φρόντισε ο ίδιος εκ των έσω ώστε χιλιάδες δικαστές του ναζιστικού καθεστώτος, του ιδίου συμπεριλαμβανομένου, να παραμείνουν ατιμώρητοι.

Ενα ειδικό τμήμα στο υπουργείο προειδοποιούσε εγκληματίες Nαζί που ζούσαν στο εξωτερικό για το αν διέτρεχαν κίνδυνο δίωξης. Κορυφαίοι νομικοί, όπως ο Ντρέερ, προωθούσαν νομοθετικές τροπολογίες που οδηγούσαν σε γρήγορη παραγραφή των ναζιστικών εγκλημάτων. Και αυτό παρά το ότι η ιστορική έρευνα πιστοποιεί ότι είχε ζητήσει σε 17 περιπτώσεις, πριν από το 1945, τη θανατική ποινή βάσει της ναζιστικής ιδεολογίας. 
Η Δικαιοσύνη, κατά τον Γκερτεμάκερ, «αμνήστευε συλλογικά τον εαυτό της».

Η ιστορία του Ντρέερ είναι απλώς ενδεικτική για τα όσα ανακάλυψε η ανεξάρτητη επιτροπή ιστορικών στα αρχεία του υπουργείου Δικαιοσύνης, που επιβεβαιώνουν πως μεταξύ ναζιστικού καθεστώτος και υπουργείου υπήρχε σε μεγάλο βαθμό «συνέχεια» στο επίπεδο της στελέχωσης. Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα η παράγραφος 175, που ποινικοποιούσε την ομοφυλοφιλία και στη Γερμανία καταργήθηκε οριστικά το 1994, ενώ καταδικάστηκαν συνολικά 50.000 ομοφυλόφιλοι!

Τόσο ο νυν υπουργός Δικαιοσύνης, Χάικο Μάας (SPD), όσο και η προκάτοχός του, Ζαμπίνε Λοϊτχόισερ-Σναρενμπέργκερ (FDP), που είχε αναλάβει την πρωτοβουλία για τη σύσταση της επιτροπής το 2012, εξήραν το πόρισμά της.